O Picanzo vermello é unha ave de tamaño pequeno a mediano, que mide entre 16 e 18 cm de lonxitude. O seu plumaxe é rechamante, cun dorso marrón avermellado, cabeza gris nos machos, e unha distintiva máscara negra que cobre os ollos, dándolle un aspecto característico. As femias presentan cores máis apagadas, con tons marróns no canto do gris na cabeza. Esta especie habita principalmente en matogueiras, campos abertos e bordos de bosques, onde busca perchas elevadas como ramas ou postes desde os cales caza.

O Picanzo vermello é un cazador eficiente, alimentándose de insectos grandes, como escaravellos, saltóns, e ás veces pequenos vertebrados como lagartiñas ou pequenas aves. É famoso polo seu peculiar hábito de empalar as presas en espiñas, arames ou ramas afiadas, o que lle gañou o alcume de “verdugo”. Este comportamento non só lle permite almacenar comida, senón que tamén facilita a manipulación de presas difíciles de despezar.

O seu niño, situado en arbustos densos ou vexetación baixa, está construído con ramas, herbas e outros materiais vexetais. A femia pon de 4 a 6 ovos, que son incubados durante uns 14 días. Tanto o macho coma a femia colaboran na alimentación dos poliños, que abandonan o niño despois de aproximadamente 15 a 16 días.

O Picanzo vermello é unha especie migratoria, que se reproduce en Europa e partes de Asia e pasa os invernos en África tropical. O seu canto é discreto, pero é coñecido por imitar a outras aves e pola súa chamada aguda, que utiliza para comunicarse coa súa parella ou alertar sobre depredadores.

Aínda que experimentou certo declive nalgunhas áreas debido á perda de hábitat, o Picanzo vermello segue sendo unha especie fascinante polo seu comportamento único e a súa capacidade de adaptarse a unha variedade de entornos abertos. O seu regreso en primavera é esperado en moitas zonas rurais, onde marca o inicio da temporada de cría.