O Papamoscas negro é un pequeno paxaro insectívoro, duns 12 a 13 cm de lonxitude, con dimorfismo sexual marcado no seu plumaxe. Os machos na tempada de cría lucen un chamativo plumaxe branco e negro, coa parte superior negra e a parte inferior branca, mentres que as femias presentan un plumaxe máis discreto, predominantemente marrón, con tons máis apagados. Esta diferenza permítelles adaptarse aos seus respectivos roles na reprodución e protección dos niños.

Este paxaro é común en bosques caducifolios e mixtos, aínda que tamén se atopa en xardíns e parques. A miúdo pódese observar pousado en pólas baixas, desde onde realiza voos curtos e rápidos para capturar insectos voadores, como mosquitos e moscas. O seu voo áxil e preciso convérteo nun depredador moi eficiente de insectos, especialmente durante a tempada de cría.

O Papamoscas negro aniña en cavidades naturais de árbores ou en caixas niño artificiais, onde a femia pon entre 4 e 7 ovos. Ambos pais participan na alimentación dos poliños, que permanecen no niño durante uns 15 a 16 días antes de voar.

É unha especie migratoria, que se reproduce en Europa durante a primavera e o verán, e migra cara a África para pasar os meses de inverno. Durante a súa migración, realiza longos traxectos, atravesando o Mediterráneo e o deserto do Sáhara. O seu regreso a Europa é un indicativo do comezo da primavera.

Coñecido polo seu comportamento vivaz e a súa capacidade para capturar insectos en pleno voo, o Papamoscas negro é unha especie moi apreciada nos ecosistemas forestais, xa que axuda a controlar as poboacións de insectos. Ademais, a súa presenza en xardíns con caixas niño convérteo nunha das especies preferidas polos amantes da observación de aves.