O pardal común é un pequeno paxaro granívoro de 14–16 cm de lonxitude. Os machos presentan unha plumaxe inconfundible: cabeza con píleo gris e nuca marrón castaña; máscara negra que cobre os ollos e babeiro negro que se estende pola garganta e peito alto. As meixelas son brancas. O dorso ten patrón estriado en marrón, negro e beige. As ás son castañas con bandas alares brancas. O ventre e flancos son grises claros. As femias, en cambio, son de coloración máis discreta e homoxénea, dominada por tons marróns agrisados; carecen de máscara e babero negros, e levan só unha liña crema tras o ollo. Ambos teñen peteiro cónico groso de cor gris escura (máis negra no macho na época de cría). As patas son pardas rosadas. Os xuvenís son semellantes ás femias. É unha ave de cola curta e ás redondeadas, aspecto rechoncho e robusto para o seu tamaño. Adoita verse en pequenos grupos e ten un voar ondulante característico de pardais.

Extremadamente ligado ás zonas habitadas polo ser humano. O pardal común vive en vilas, aldeas, cidades, granxas e arredores das casas. Non adoita aparecer lonxe das edificacións. Prefire áreas onde atopa refuxio en buratos de construcións ou matogueiras densas próximas ás vivendas, e recursos alimentarios proporcionados polo home (grans, restos de comida). Atópase dende o centro dunha cidade ata pequenas explotacións agrícolas. Na Limia, é ubiquo: presente en todos os pobos e no entorno inmediato destes, así como nas granxas illadas e casas de labranza. Nos campos abertos moi afastados de vivendas non adoita internarse moito, agás en épocas en que hai espigas ou un cereal determinado. Pero rapidamente retorna ás aldeas ao atardecer para durmir en durmidoiros comunais, frecuentemente en hedros ou arbustos. Tamén aproveita almacéns, cortes e alpendres para aniñar. En xeral, canto máis humanizado o ambiente, máis pardais; polo contrario, en bosques densos ou montes illados non se atopa (ese nicho ocúpao o pardal montés noutras zonas). En conclusión, o seu hábitat é o hábitat humano por excelencia.

Principalmente granívoro. Aliméntase de cereais (trigo, cebada, avea, millo) e todo tipo de sementes de malas herbas e plantas espontáneas. En contornas urbanas, consome migallas de pan, restos de galletas, patacas fritas e case calquera desperdicio comestible que atope. Tamén visita comedeiros para aves se teñen sementes. Durante a primavera e verán, complementa a dieta con insectos e outros invertebrados, especialmente para alimentar os poliños (necesitan proteína animal nas primeiras idades). Pode capturar insectos pequenos a voar baixo ou recolelos das plantas e do chan: come pulgóns, eirugas, formigas voadoras, etc. Tamén consume bagas e froitas miúdas (p.ex., amoras, uvas de bacallau) se están dispoñibles, e brotes verdes brandos. Adoita alimentarse no chan, brincando e recollendo gran cos bicados. Nos pobos da Limia é típico velos nas cortes dos porcos e galiñas, recollendo os grans de penso. É oportunista e non dubida en entrar en mercados ao aire libre ou terrazas para coller migallas. A súa dieta versátil e relación co humano fixo que sexa unha das aves máis exitosas.

O pardal común reprodúcese en pequenas colonias ou parellas illadas, sempre preto de edificios. A época de cría comeza a finais de marzo ou abril. Os machos escollen un sitio de niño e comezan a chirriar insistentemente para atraer unha femia, exhibíndose co babero negro inchado e ás medio abertas. Os lugares de niño adoitan ser ocos ou fendas en tellas, baixo beirís, niños doutras especies (como avións ou andoriñas, que eles ocupan), caixas-niño e mesmo niños de cegonha (en estruturas maiores). Tamén empregan matogueiras densas de hedra ou acacias para aniñar. O niño constrúeno con palliñas secas, herbas, plumas e papeis, formando unha masa desordenada no oco elixido. A femia pon de 3 a 6 ovos branco-azulados con pintas grises. Incúbanos uns 12–14 días, turnándose ambos pais (máis a femia). Os poliños, altriciais, son alimentados con insectos brandos ao principio e logo con sementes remolladas en saliva. Medran rápido e deixan o niño arredor dos 14–17 días de vida. Os pais seguen cebándoos uns días máis fóra do niño. O pardal pode sacar 2 ou 3 niñadas por ano, dependendo da dispoñibilidade de alimento (unha en primavera, outra en comezos de verán e, en climas benignos, unha terceira a finais do verán). A especie é moi social: moitas veces varias parellas aniñan preto e axústanse os horarios de saída para despistar depredadores. Tamén é agresivo defendendo os ocos de cría, chegando a desprazar outras aves, como andoriñas ou estorniños, dos niños. Unha vez rematada a cría (a partir de xullo), reúnense en bandos grandes e dormen conxuntamente en matas de hedra ou aligustre.

É unha especie residente sedentaria. Os pardais viven todo o ano na mesma localidade onde naceron, movéndose apenas uns poucos quilómetros. Non migran. Na Limia están activos todo o ano; o que varía é o seu comportamento social segundo a estación. Na primavera-verán están en parellas ou grupos familiares ocupados na cría, máis territoriais e ligados aos niños. No outono e inverno, unha vez rematada a cría, forman bandos numerosos que vagan pola contorna urbana e rural en busca de alimento e se reúnen en durmidoiros comúns ao anoitecer (podendo xuntarse decenas ou centos de individuos nun mesmo arbusto espeso ou ringleira de loureiros, por exemplo). Estes bandos mixtos poden incluír pardais doutras aldeas próximas que se xuntan para pasar a noite. Pero en xeral non abandonan a comarca nin realizan movementos estacionais de longo alcance. Incluso durante a época máis fría, poden desprazarse algo ás cortes e almacéns interiores para procurar refuxio e gran, pero seguen esencialmente no mesmo pobo. Son, pois, residentes fixos. A súa abundancia pode fluctuar lixeiramente: tras veráns moi secos ou invernos moi duros pode haber baixas, pero recupéranse rápido pola alta fecundidade. A relación co ser humano fíxoos independentes dos ciclos naturais de migración.

O pardal común continúa a ser unha das aves máis abondosas na Limia, presente en todos os asentamentos. Porén, en Europa occidental observáronse declives en entornos urbanos nas últimas décadas. Na Limia rural, a especie mantense moi numerosa grazas ao carácter aínda agro-gandeiro de moitas aldeas que lle proporcionan alimento (grans, restos) e auga. En Xinzo de Limia tamén son comúns, aínda que quizais en menor densidade que no rural inmediato (patrón semellante a outras vilas galegas, onde os pardais urbanos minguaron algo). Globalmente está listada como especie de preocupación menor e na comarca considérase común e estable. Dunha ollada a calquera tellado ou valado nas aldeas, é case seguro atopar pardais pousados. Constitúe un elo importante no ecosistema urbano, axudando a limpar migallas e insectos. As ameazas maiores poderían ser a intensificación absoluta (que non quede cereal nin recanto sen limpar) ou o uso masivo de herbicidas/insecticidas que eliminen as súas fontes de alimento. Pero a día de hoxe, a Limia segue a ser literalmente “un paraíso para pardais”. A frase popular de “onde hai pardais hai vida” cumpre-se: a vitalidade agrícola da Limia reflíctese na ledicia sonora dos pardais enchendo cada recuncho habitado cos seus chirlos constantes.