Rula turca

Nome científico

Streptopelia decaocto

Descrición

Lonxitude 30-32 cm; Envergadura de 47-55 cm; Plumaxe ton area agrisado; Colar seminegro na caluga.

Alimentación

Gran e materia vexetal.

Poboación na Limia

Común.

Estatus

Abundante e expansión.

Hábitat

Ambientes urbanos e rurais.

Canto

Información

A rula turca, ou rula de colar, é unha pomba de tamaño medio, duns 30–32 cm de lonxitude e envergadura de 47–55 cm. De aspecto elegante e esvelto, caracteriza-se pola súa plumaxe de ton area agrisado uniforme. Ten as partes superiores (cabeza, colo, dorso e ás) dun beige gris claro; as inferiores algo máis claras tirando a crema no ventre. O detalle distintivo é un colar seminegro que presenta na caluga: unha franxa negra estreita bordeada de branco na parte posterior do pescozo, ben visible en adultos (de aí o nome de “turca” ou “de colar”). Os ollos son dun vermello escuro ou rubí. O peteiro é curto e negro. As patas son rosadas arroibadas. Os machos e as femias son moi semellantes en plumaxe, sen dimorfismo evidente. Xuvenís teñen cores algo máis apagadas e carecen dun colar definido (apenas unha sombra). En voo, a rula turca mostra unha cola longa coa punta branca ben marcada e as bases das plumas centrais escuras, creando un patrón negro-e-branco identificativo ao despregar a cola. A silueta é típica das pombas, con ás anchas e cola longa. Os seus aleteos son rápidos e directos, e adoita planear lixeiramente antes de pousar.

É unha especie moi ligada a ambientes humanizados, en especial núcleos urbanos e rurais. A rula turca colonizou pobos, vilas e periferias de cidades, onde atopa refuxio en árbores de parques, xardíns, hortas e onde aproveita gran abundante para alimentarse. Prefire zonas con certa presenza de vexetación arbórea (para aniñar e durmir) combinadas con espazos abertos ou semiabertos onde buscar alimento. En Galicia ocupou rapidamente aldeas, lugares habitados illados e barrios con zonas verdes. Na Limia está presente en practicamente todas as aldeas e tamén en Xinzo de Limia. É típica de avenidas con plátanos de sombra, praciñas con arborado, hortas con árbores froiteiras e tellados de edificios onde se pode pousar. Tamén frecuenta ámbitos agrarios próximos (eiras, almacéns, cortes) en busca de grans derramados. A especie é orixinaria de Asia Menor e estendeuse por Europa ao longo do século XX, adaptándose perfectamente ás paisaxes creadas polo ser humano. Evita bosques pechados e montes afastados da xente. Podemos dicir que o seu nicho son os hábitats sinantrópicos: espazos verdes urbanos e agro-ecosistemas humanizados.

Aliméntase principalmente de gran e materia vexetal. A súa dieta típica inclúe cereais (trigo, cebada, millo), sementes diversas de malas herbas e gramíneas, legumes, e tamén brotes ou follas tenras en menor medida. En contornas urbanas e rurais aproveita moito o alimento proporcionado indirectamente polo home: grans caídos na era, migallas de pan, penso para galiñas, etc. Pastorea polo chan en grupos pequenos, recollendo sementes co peteiro nun bicado rápido. Tamén pode comer landras moi miúdas ou fabas se están dispoñibles e brandas. O consumo de insectos ou outros animais é anecdótico, aínda que poden tragar algún caracol pequeno para obter calcio ou area para moer o gran no moela. Necesitan beber auga a diario e adoitan frecuentar pozas, bebedeiros de animais ou fontes. Na Limia, a abundancia de cultivo de cereal e a presencia de instalacións gandeiras dánlle moita oferta trófica. Nos patios das casas, moitas rulas recollen os grans do penso de galiñas ou pitos. En inverno, cando hai menos sementes dispoñibles no campo, concéntranse máis preto das casas buscando restos alimenticios. É común velas alimentándose xuntas cos pardais e pombas domésticas.

A rula turca pode aniñar case todo o ano agás nos meses máis duros; con todo, o pico de reprodución dáse en primavera e verán. Forman parellas estables monógamas. O cortexo inclúe arrulllos melódicos do macho (“cuuu-cuu-cucú”) repetidos insistentemente desde un posadoiro visible, e voos ascendentes seguidos de planeos cara abaixo coa cola despregada. O niño é moi sinxelo: unha plataforma lixeira feita con pólas finiñas, normalmente nunha árbore a pouca altura (2–10 metros) ou en estruturas como repisas, farois ou outros ocos en edificios. En xardíns urbanos collen frecuentemente árbores de folla perenne como cedros, abetos ou magnolios, onde os niños pasan desapercibidos. Poñen normalmente 2 ovos brancos, que incuban o macho e a femia alternativamente durante ~14 días. Os poliños nacen cubertos dun fino plumón amarelento e son alimentados polos pais con “leite de pomba” (unha secreción láctea do buche) os primeiros días, e logo con semidixesto de grans. Permanecen no niño unhas 2 semanas, tras as cales xa voan pero seguen a ser cebados un tempiño fóra do niño. As rulas turcas son coñecidas pola súa prolificidade: poden sacar varias niñadas ao ano (ata 3 ou 4 en climas benignos). No noso clima limiao, é posible que críen de marzo a setembro, reducindo o ritmo nas épocas máis frías. A especie mostra gran fidelidade ao sitio: as mesmas parellas poden reutilizar niño ou zona ano tras ano, e mesmo criar de forma semicolonial se hai alimento abondo.

É unha ave residente. Unha vez coloniza un territorio, permanece nel todo o ano. A rula turca non é migratoria; pola contra, foi estendendo o seu rango por dispersión progresiva de poboacións. Na Limia están presentes en cada estación. Iso si, presentan desprazamentos locais: no inverno poden xuntarse en mandas en lugares concretos que lles proporcionen abrigo ou comida (por exemplo, dormen todas xuntas nun arborado denso nunha aldea e de día repártense a comer). Pero non se van a outras rexións nin abandonan a comarca, aguantando incluso nevadas lixeiras. A súa adaptación urbana axúdalles a superar os invernos (buscan refuxio en edificios ou grupas, e comida do ser humano). Na primavera redistribúense en parellas polos lugares de cría. Así pois, podemos dicir que son residentes durante todo o ano na Limia. De feito, esta especie ten colonizado Galicia vindo probablemente dende o leste de Europa a mediados do século XX e non realiza migracións sazonais. A súa fenoloxía local amosa máis variación diaria (movéndose entre dormideiros e zonas de alimento) que estacional.

A rula turca protagonizou unha das expansións máis notables da avifauna europea e galega. Chegou a Galicia nos anos 1980–90 e hoxe está por toda parte. Na Limia, a súa presenza consolidouse nas últimas décadas ata o punto de ser unha das aves máis habituais en contornas humanizadas. É abundante e segue en expansión. En aldeas onde hai 20 anos non existía, agora hai varias parellas. En Xinzo é común ver rulas turcas nas árbores urbanas e tellados. Non parece ter grandes ameazas: tolera ben a proximidade humana, aproveita recursos diversos e mesmo beneficia de xardíns e parques. A mortalidade por predadores urbanos (por exemplo gatos) non semella afectar a súa poboación xeral, dado o seu alto potencial reprodutivo. En inverno moitas acoden a comedeiros de paxaros onde a xente pon gran, o que as axuda a pasar a estación. En resumo, a rula turca na Limia atópase en franca proliferación, enchendo o nicho das rulas ou pombas nos asentamentos humanos. É un exemplo de especie que ampliou o seu rango natural (originaria do suroeste asiático) e que atopou na Limia un hábitat acolledor, incorporándose xa á paisaxe habitual da comarca.

Scroll ao inicio